ચાલુ નાણાકીય વર્ષ 2021-22ના પ્રથમ ત્રિમાસિક ગાળા (એપ્રિલ-જૂન)ના વિકાસ દરને આ વખતે નિકાસદ્વારા ટેકો મળવાની ધારણા છે. કોરોનાને કારણે ઘરેલું રીતે ઘણી ચીજવસ્તુઓનો વપરાશ ઘટી રહ્યો છે, ત્યારે માલની નિકાસ માંગમાં સતત વધારો થઈ રહ્યો છે. મે ૨૦૧૯ ના સમાન સમયગાળાની તુલનામાં મેના પ્રથમ સપ્તાહમાં નિકાસમાં નવ ટકાનો વધારો થયો છે. એપ્રિલ ૨૦૧૯ ની તુલનામાં આ વર્ષે એપ્રિલની નિકાસમાં ૧૬ ટકાનો વધારો થયો હતો. નિકાસકારોના જણાવ્યા અનુસાર રસી અભિયાનને કારણે કોરોના પર કાબૂ મેળવવામાં સફળ થનારી અમેરિકા, ચીન અને યુકે જેવી મોટી અર્થવ્યવસ્થાઓ આ વર્ષે માલની માંગમાં વધારો કરે તેવી ધારણા છે, જેના કારણે ભારતીય નિકાસને ફાયદો થવાનો છે.
વર્લ્ડ ટ્રેડ ઓર્ગેનાઇઝેશન (ડબલ્યુટીઓ)ના તાજેતરના અંદાજ મુજબ આ વર્ષે ચીજવસ્તુઓના વૈશ્વિક વેપારમાં 8 ટકાનો વધારો થશે. 2021માં ઉત્તર અમેરિકાથી માલની માંગમાં 11.4 ટકાનો વધારો થશે. યુરોપ અને દક્ષિણ અમેરિકામાંથી આયાતમાં આઠ ટકાનો વધારો થવાનું અનુમાન છે. ડબ્લ્યુટીઓનું કહેવું છે કે વૈશ્વિક આયાતની મોટાભાગની માંગ એશિયન દેશો દ્વારા પૂરી કરવામાં આવશે. ભારત તેનો મુખ્ય ભાગીદાર બની શકે છે.
ફેડરેશન ઓફ ઇન્ડિયન એક્સપોર્ટ ઓર્ગેનાઇઝેશન (એફઆઇઓ)ના પ્રેસિડેન્ટ શરદ કુમાર સરાફના જણાવ્યા અનુસાર નિકાસકારો પાસે ઓર્ડરની અછત નથી. ચાલુ નાણાકીય વર્ષમાં નિકાસ નવો રેકોર્ડ સ્થાપિત કરી શકે છે. નિકાસકારોએ જણાવ્યું હતું કે અમેરિકા, યુકે, ચીન જેવા ભારતના મુખ્ય વેપારી ભાગીદારો તેમની અર્થવ્યવસ્થામાં મજબૂત રિકવરી દર્શાવી રહ્યા છે. સંયુક્ત રાષ્ટ્રના તાજેતરના અહેવાલ મુજબ વર્ષ 2021માં અમેરિકાનો વિકાસ દર 6.2 ટકા રહેશે, જે 1966 પછીનો સૌથી ઊંચો દર છે. ચીનનો વિકાસ દર ૮.૨ ટકા અંદાજવામાં આવ્યો છે. બંને દેશોના મજબૂત વિકાસ દરથી ભારતીય નિકાસને વેગ મળશે કારણ કે હવે ચીનમાં ભારતની નિકાસમાં સતત વધારો થઈ રહ્યો છે. યુરોપનો વિકાસ દર પણ ૨૦૨૧ માં ૪.૧ ટકા રહેવાનું અનુમાન છે. માલની નિકાસ વધારીને જ જીડીપીમાં ઉત્પાદનનો હિસ્સો વધારી શકાય છે, જે રોજગાર ઉત્પાદન માટે સૌથી મહત્વપૂર્ણ છે. છેલ્લા ચાર-પાંચ વર્ષથી ભારતીય નિકાસ 300 અબજ ડોલરની આસપાસ ચાલી રહી છે. ચાલુ નાણાકીય વર્ષમાં માલની નિકાસને 400 અબજ ડોલરના રેકોર્ડ સ્તરે લઈ જવાનો પ્રયાસ કરવામાં આવ્યો છે. કોરોનાના કારણે ચીનની વૈશ્વિક છબીને નુકસાન થવાને કારણે ભારતને નિકાસલાભ પણ મળી રહ્યો હોય તેવું લાગી રહ્યું છે. પ્રતિકૂળ પરિસ્થિતિઓનો સામનો કરીને વાણિજ્ય અને ઉદ્યોગ મંત્રાલય નિકાસની વધુ સારી કામગીરીને ધ્યાનમાં રાખીને નિકાસને વધુ મજબૂત બનાવવા માટે કામ કરી રહ્યું છે જેથી ઉત્પાદન ચાલુ રહે અને રોજગારને અસર ન થાય.
